Dijital Fotoğrafçılık Rehberi #3

Merhaba arkadaşlar, yine ben yine uzun sıkıcı konular fakat ilgilisi için öğretici, okuduktan sonra buradan farklı bir şekilde ayrılmış olacaksınız yine, bilgilerinize bilgi katmış olacaksınız umuyorum.

Şimdi gelelim konumuza, bu konuda ne hakkında konuşsak ki bilemedim. Daha önceden nelerden bahsettik, neleri biliyoruz yani bakalım. Shutter, diyafram ve renk sıcaklıkları hakkında bilgimiz var. Eğer bu konularla ilgili bilginiz yoksa, aşağıdaki konuları ziyaret edip göz gezdirebilirsiniz, haydi bakalım kop gel sonra bu konuya başlayalım.



Fotoğrafçılık dersi aldığım zamanlarda bana çekim ölçeklerinden bahsetmişlerdi arkadaşlar. Şu aşamada biz kamerayı tanımayı ve özelliklerini kullanabilmeyi öğrendiğimizi düşünüyorum, çekim teknikleri hakkında o yüzden pek bahsetmeyeceğim, yani üzerinde durmayacağım. Sizin de hak vereceğinizi düşünüyorum fakat derseniz ki çekim teknikleri üzerinde de başlı başına bir yazımız olsun tabi isteklerinizi geri çevirmem.

Çekim ölçeklerine bir örnek vereyim siz karar verin.
Boy çekim: Bu çekim ölçeği, karşıdaki insanı boydan alan bir ölçektir. Kullanırken baş boşluğunun (kafanın üstünden fotoğrafın bittiği yere kadar), ayak boşluğuyla oranı 2/1 olmalıdır. Yani baş boşluğu fazla olacak. Niye diye sorarsanız sebebi yok, göze hoş gelen belli başlı kabuller yapılmış onlardan birisi, size zorla böyle yapın denilmiyor fakat dediğim gibi kabul gören belli başlı olaylar. Bunun gibi bel plan, diz plan, omuz plan gibi farklı ölçekler var, şu an için gerekli olduğunu düşünmüyorum.


Alan derinliği

Size bu konuyla ilgili bilgi vermek istiyorum. Bu alan derinliği meselesi diyafram ayarları kontrolüyle yapılan bir durumdur, daha doğrusu bir dizi faktöre bağlı ancak biz şuan diyaframı bildiğimiz için konuları birbirine bağlamak adına diyafram ile alan derinliği sağlamayı anlatacağım.


Alan derinliğinden kastımız, bir fotoğrafı çektiğimizde ne kadar bir kısım netlenmiş, budur. Verdiğim örnekteki resme bakalım(ben fotoğraflara resim derim bazen alay etmeyin ha), her şeyi açıklıyor aslında. Aklınızda kalması adına okumaya devam edelim. İlk karede sadece çiçeğin olduğu alan netlenmiş, üçüncü resimde ise arkadaki ağaçlara kadar uzanmıştır. 
Karıştırılan bir konu var bakalım siz de karıştıracak mısınız. Hangisinde alan derinliği fazladır? Genelde ilk resme fazla derler derinlik hissi kattığından dolayı, fakat sorulan soru hangisinde alan derinliğinin fazla olduğu, yani şöyle söyleyeyim, hangi resim fazla alanı netlemiş. 3. resimde arkadaki ağaçlara kadar netleme yapıldığı için alan derinliği daha fazladır. Yine resimden gördüğünüz gibi bu etkiyi verebilmek için diyafram açıklığını kısıyoruz. f/22 değerinde kapatma yapılmış. Bu nasıl aklımızda kalabilir şöyle izah edeyim. Dudağınızı f/22 diyaframı gibi kısıp üflediğinizde daha uzaklara kadar üfleyebilirsiniz. Fakat f/5,6 diyaframı gibi ağzınızı açtığınızda çok uzaklara kadar nefesinizi iletemezsiniz. Buna benzer bir şekilde f/5,6 değerindeyken fazla uzaklara kadar netleme yapamazsınız, belli bir yakınlığa kadar olan nesneleri netlersiniz, haliyle alan derinliğiniz de azalmış olur, umarım anlatabilmişimdir. 

Eğer bu şekilde bir çekim yaparak alan derinliği vermek istiyorsanız f/4 gibi diyaframı açacaksınız. Peki önceki konuları okuyanlar bilir, diyaframı çok açarsak ne gibi bir sorun oluşur? Bilmiyorsanız ilk makaleyi tekrar okuyun. Diyafram çok açılırsa CCD diye bahsettiğimiz o çipin üzerine fazla ışık düşeceğinden fotoğraf çok beyaz çıkabilir, çok güneşli bir havaymış gibi nesneler belli olmaz. Bu durumda enstantane yani shutter değerini kısa tutarak fazla ışığın girmesine engel oluruz. Bu fotoğraflardaki ışık dengesini korumak için mesela ne yapılmış olabilir tahminen söyleyelim.

f / 5,6        1 / 800
f / 8           1 / 400
f / 22         1 / 50

Aslında bu değerleri rastgele söyledik ancak birbiri arasındaki doğruluğu fark eden oldu mu bilemiyorum. Eğer fark ettiyseniz siz bu işi gerçekten çözmüşsünüz demektir. Bu bağıntıyı açıklayalım. 

f/5,6 değerinde fotoğrafı 1/800 saniyede çektik, bu kısmı salladık evet, benzer fotoğraf kalitesi için f/8 olduğu zaman neden 1/400 yaptık? Yine ilk derste bahsetmiştim hatırlıyorsanız, diyafram değeri bir alansal birimdir o yüzden kareleri oranında değişiklik gösterir demiştim. 5,6 ve 8'in kareleri arasındaki fark 2 kattır. Yani f/5,6'daki açıklığın alanı f/8'deki diyafram açıklığının iki katıdır, ve iki kat fazla ışık giriyor anlamına gelir. O halde diyaframı iki kat azaltınca, aynı ışık miktarının girmesi için süreyi iki kat uzatmamız gerekli. 2. ve 3. değerler arasındaki bağıntının doğru olup olmadığını kontrol etmek için siz hesaplama yapın, bakalım 1. ve 2. resimlere (tamam fotoğraflara) gelen ışıkla 3. fotoğrafa gelen ışık miktarı aynı olmuş mu, cevaplarınızı yorum olarak yazabilirsiniz belki yanlış yapmış olabilirim kontrol eder düzeltirim.


Aslında ilk konuda bahsetmem gereken bir özellik daha var fakat ilginizi kaybetmenizi istemedim. Eğer bu konuyu da okuyorsanız ilginiz var demektir ve makinenizin olanaklarını tamamen kullanıp Auto Fotoğrafçı olmak istemiyorsunuz anlamına gelir. Gelelim bilmeniz gereken bir özelliğe daha, tahmin edeceğiniz üzere.

İSO Nedir?


Bilmem, kim bilir nedir? İşimize yarayacak kısmı kadar bilelim yeter diye düşünüyorum. İSO ışığa duyarlılık anlamını taşır. Fotoğraf makinesi alırken görüyoruz 6400 İSO diye, ne işe yarar belli değil. Bu değer yükseldikçe hassasiyet artar, ışığa olan hassasiyetten bahsediyorum.Diğer bahsettiğim ayarları oynadıkça resimlerdeki değişimleri çok açık bir şekilde görüyordunuz ancak İSO'da bu pek mümkün değil, çok ilginç farklar göremezsiniz. 

Büyük farklar göremezsiniz derken bunu bizim alabileceğimiz İSO değerlerindeki kameralar için söylüyorum. İSO ışığın yeterli olmadığı durumlarda artırılır ki elindeki ışığın kıymetini bilen ve onu önemseyen bir kameramız olsun. Gece İSO değerini 6400 veya en yüksek kaçsa o değere getirelim ki az da olsa etraftaki ışığı kullanıp güzel görüntüler elde edelim. Şimdi sizlerle paylaşacağım bu videodaki cihaz ışığın kıymetini öyle biliyor ki, gecenizi gün ediyor... 
Videoda gece çekilen aynı ortam, İSO değeri artırılarak görüntüleniyor, isterseniz ilk anı kayıt edin, sonra sizin kameranızın İSO değerine ulaşınca videoyu durdurup aynı kareyi tekrar kayıt edin, aradaki farkı siz görün. İlk dersin sonunda verdiğim linke tekrar giderek bu sefer İSO değerlerini de öğrendiğimize göre İSO ayarlarıyla oynayarak farklı görüntüler elde etmeye çalışıp pekiştirme yapın.


Tabi hepsinde olduğu gibi yine bir sorunumuz var. Diyelim ki İSO demek "ışığa olan ilgi" kelimelerinin kısaltılmışı, aslında öyle değildir de biz mesela diyoruz. Gece ışık azken ışığa olan ilgiyi artırıyoruz, zaten az olan ışığa İSO 100'de 100 kişi ilgi gösterirken biz İSO 6400 kişinin ilgi göstermesini istiyoruz. Ama ortamda zaten ışık var, bir de sen fazla ilgi gösterirsen ***unu çıkarmış olursun. ( suyunu ). Işığın yeterli olduğu zamanlar İSO artırılmaz yani, yoksa kumlanma olur fotoğraf kalitesizmiş gibi çıkar, kameram kötü mü diye düşünmeye başlarsın sonra. 

+Kumlanma derken nasıl oluyor, yıkasak geçmez mi? 
+Noise diye bir şeyler duydum ne demek ?
+Ben ne zaman İSO kullanacağım nereden bileceğim?
+Ben İSO'yu otomatikte kullanıyorum gayet de güzel çekiyor hiç bir sıkıntısını görmedim ne gerek var bunlara ***, o kadar okudum benim önemli işlerim vardı ***, ne gerek var bunları anlatmaya ben her şeyi Auto modunda çekiyorum senin bahsettiklerinden çok daha iyi çıkıyor ***, bıt bıt bıt*** çan çan *** çen çen ***...

--Benim kumlanma dediğim duruma yabancı arkadaşlar mübarek ingilizcemizde noise diyorlar. Gürültü diye de duyabilirsiniz fotoğrafta böyle çok gürültü var, biraz gürültülü mü olmuş ne şeklinde seviyesiz espriler yapabilirsiniz arkadaşlarınıza. 
--İSO'yu ortamdaki ışığınız yetersizse artırabilirsiniz veya hareketli bir nesneyi durağanmış gibi çekmek için enstantaneyi artırıp hızlı pozlama yapacaksınız, haliyle ortamdaki ışık yetersizmiş gibi olacak yine İSO değerini artırabilirsiniz. Bunların dışında ne zaman kullanmak gerekir size kalmış arkadaşlar, fotoğrafın gürültülü olması bir bozukluk mudur? Fotoğrafın koyu, renklerin kızıl, görüntünün arkasında iz bırakması bir bozukluk mudur? Fotoğrafçılık sanatında bunların olması iyi olmaması kötü diye bir genelleme yoktur, öyle olsaydı dediğiniz gibi Auto modunda her şeyi hallederdiniz, ancak artık siz bir fotoğrafçı bir sanatçısınız, aktarmak isteyeceğiniz şeyler olabilir, vermek istediğiniz bir mesaj olabilir bu durumda şu otomatikte daha iyi muhabbetini yapmayın bana. Bu gürültü olayı bir bozukluk değil bir seçimdir, isteyenler bunu sorun olarak görür anlattıklarım doğrultusunda düzeltir, isteyenler böyle olmasını ister eskimiş bir efekt verir belki bir afiş yapacaktır bu özelliği uygular. 

Bir fotoğraf çekeceğim iki saat bir sürü ayarlarla ortama göre ayar mı vereceğim ben ayar verene kadar ortamın gün ışığı değişir diyorsanız o konulardan da bahsedeceğim eğer isterseniz, ama yine diyecek bir şeyim yok size. Siz yaptığınız işe "bi fotoğraf çekcez" şeklinde ifade kullanıyorsanız zaten özensiz bir iş yapıyorsunuz demektir, hemen makineyi bir kenara bırakıp telefondan çekmeye devam edebilirsiniz. Nihayetinde çoğu insan telefonunda bir ayarlama yapmıyor orada her şey otomatik, ve bu zamana kadar vaktinizi boşa aldıysam da üzgünüm, ben gerçekten bir şeyleri öğrenmek, aldığı makinede ne ne işe yarar bilmek isteyenler için bildiklerimi paylaşıyorum. 

Bu yazımızda alan derinliği ve iso değerlerinden bahsettik. Değerli vaktiniz için teşekkürler, umarım faydalı bir konu olmuştur


Google Plus'da paylaş

Yazar: Semih Solak

Bu makale hakkındaki görüşlerini, isteklerini, sormak veya paylaşmak istediklerini bana aşağıdan "yorum olarak" belirtebilirsin... En kısa sürede dönüş yaparım.
    Blogger'la Yorum Yap
    Facebook'la yorum yap

0 yorum:

Yorum Gönder

Görüşlerini yorum olarak belirtebilirsin.

Eğer buradaysan;

Dikkat:Bu sitedeki bilgilerin hiçbirisi arkadaş arasında kullanılamaz. Kullanılması halinde toplumda dışlanma, arkadan konuşulma, sohbetlere davet edilmeme gibi etkileri görülebilir. Siz siz olun burada okuduklarınızı veya kendi bildiklerinizi buradan dışarıda paylaşmayın, aramızda konuşalım:) Buyrun sohbete ...

Bu haftanın meraklı sayısı