Dijital Fotoğrafçılık Rehberi

Çoğumuzun içinde yatar, yatmasa dahi güzel bir fotoğrafı görünce imreniriz fotoğrafçılığa. Bir anı sanatsal bir şekilde kayıt etmek, kendi yorumunu katmak, senin gözünden olanı göstermek, belki de istediğimiz şey bu.

Peki hayallerimizin peşinden koşmaya karar verdik ve bir fotoğraf makinesi almak istiyoruz. İşin piri de değiliz, belli başlı nelere dikkat etmek gerekir, sonradan pişman olmamız adına neleri bilmek gerekir bunlara değinelim.

Bazen öyle özellikler görürüz ki, parasını hak ediyordur mutlaka diyerek alırız bir şeyi. Ancak bildiğimiz konulara bakınca sayılan özelliklerinin pek anlamı olmadığını, neredeyse her makinede olması gereken şeyleri özellik diye yazdıklarını görüyoruz. Eh belki önemli fakat siz karar verin, ben bir cep telefonu satmaya çalışıyorum size ve başlıyorum anlatmaya.

Abilerim ablalarım;

Bu elimde görmüş olduğunuz cihazın içinde, hesap makinesi mevcut, artık büyük makineleri yanınızda taşımak zorunda değilsiniz. Ayrıca takvim, ses kaydı, not defteri, kronometre dahi bulunuyor. Bitti mi, asla! Ürünümüzle birlikte içinde onlarca oyunu indirebileceğiniz falanca market, harika 3,2 megapiksellik arka kamera, güzel bir anı yakaladığınız an hemen telefonu çıkarıp çekiyorsunuz, ayrıca kameranın 30x dijital zoom özelliği de var...

Etkilendiniz mi? Bana laf kalabalığı gibi geliyor. Konumuzla ilgili kısmıyla girişimizi yapalım. Şu kadar dijital zoom var deyince hepimizin bir ilgisini çekiyor, en azından birbirine benzer telefonlarda 4x ve 16x gibi kıyaslamayı görünce küçük de olsa bir etki payı var. Peki bu dijital zoom dedikleri ne? Önemli bir şey mi hep birlikte tartışalım.


Arkadaşlar iki çeşit yakınlaşma olayından bahsedeceğim sizlere. Optik zoom ve Dijital zoom. Bunlardan Dijital zoom yüksek olsa dahi önemi yok, neden? Çünkü bu telefonunuzun sadece yakınlaşmaya izin verdiği kısmıdır. Telefonda 16x Dijital Zoom demek, bu fotoğrafı 16 kat büyütmek demek, yalnız görüntü kalitesi konusunda bir güvence söz konusu değil. Yani düşük kalitedeki bir fotoğrafı bilgisayara attığınızda pikseller görünene kadar nasıl yaklaştırabiliyorsak aynı durum. Yakınlaştırabiliyoruz ama görüntü bozuluyor. Her türlü yakınlaşınca görüntü bozulmuyor mu? Zaten istediğimiz durum bu, DSLR için lensler alırken uzağı çekmek istiyoruz ona göre lens alıyoruz ama görüntünün kötü olmasına rağmen mi? Hayır tabi ki... 
Kamera veya lenslerde dikkat etmemiz gereken olay Optik Zoom olmalı, çünkü bu değer görüntü kalitesini bozmadan yakınlaşabileceğiniz mesafeyi belirtir. Daha fazla yakınlaşmaya müsade etmez, çünkü netlikten kayıp söz konusu olmamasını göz önüne alıyor. 20 metre ilerideki bir insanı sanki 2metre karşıdan çekercesine netlik sağlıyorsa bu aradığımız özelliktir, aksi takdirde her türlü 20 metre uzaklığındaki görüntüyü büyüte büyüte yakınlaşırız.
"Mesele yaklaşmak değil yeğen, mesele yaklaşırken karşıdaki güzelliği hala net görebiliyor olmaktır."


Bir diğer bahsetmek istediğim konu çekim sırasında kalite olacak. Siz varsayılan ayalardan da yapabilirsiniz fakat Auto fotoğrafçılık dışında profesyonelliğe adım atmak isteyenler için devam ediyorum.

Bu diyafram ne ola ki?



Soldaki lenste bir açıklık görüyoruz, bu açıklık diyafram açıklığıdır. Bir mühendis gözüyle veya siz isterseniz sanatçı gözüyle diyebilirsiniz, makinenin yapısından sizlere biraz bahsedeyim.



Biliyoruz ki bir şeyi gözümüzün görmesi için ışık taneciği o nesneye çarpıp gözümüze gelmeli, biz de bunu görelim. Fotoğraf makinesi de benzer şekildedir. Gelen ışığı içerisindeki bir çipe aktarır. Fazla detaya girmeden  bahsediyorum isteyenler CCD veya CMOS olarak aratıp bu çipler hakkında bilgi edinebilirler. Görüntü bu hassas ekrana (çip) düştükten sonra fotoğrafımız ortaya çıkar. Mantıken düşünecek olursak fazla ışık düşürüp bu parçayı kömür haline getirmek istemeyiz öyle değil mi? Yani diyaframı sonuna kadar açıp pozlamayı da uzun tutup güneşin fotoğrafını çekmeye kalkmayın, gözünüzü kırpmadan güneşe bakmak istemezsiniz.

Bir fotoğrafı çekerken ortamdaki ışık çok önemlidir, renkleri doğru algılamak, veya istediğimiz havayı vermek için bu ayarlara hakim olmak gerekir, ortamın ışığına hakim olamıyorsak kamerayı kullanmalıyız. Diyafram diye bahsettiğimiz bu değer makinelerde ' f ' harfi ile gösterilir görmüşsünüzdür. Bu kapalılık oranıdır. Kelimelere dikkat edelim, diyafram açıklığının kapalılık oranı. Ne demek yani? Siz makinenizde diyafram ayarını 22 yaparsanız, kapalılık oranını fazla yaparsanız yani diyaframın bu açıklığı çok küçük olacaktır. Diyafram değerini 4 yaparsanız, yani kapalılık oranını 4 yaparsanız 22 ye göre daha az biz kapalılık oranı, yani daha açık bir diyafram elde ederiz.

Hemen bir düşünelim, diyafram açıklığı az olursa, yani kapalılık oranı fazla olursa, yani f değeri 22 gibi bir değerde olursa gelen ışık azalacaktır öyle değil mi? Gözümüzü kısmış gibi düşünelim, gelen ışıktan yeterince fayda sağlayamayız ve etrafı biraz loş görürüz. Eğer f değerin 4 yaparsak bu sefer gözümüze fazla ışık girer aydınlık görürüz ortamı. Eliniz alıştıkça bu diyafram değerini uygun, veya istediğiniz temaya göre sizler ayarlayacaksınız.
Pekiştirelim;
Bu açıklıklar radyal, yani dairesel olduğundan dolayı f 10 değeri, f 20 değerinden iki kat fazla açıktır diye düşünmeyin. Alanları oranı yapacağımızdan dolayı kareleri şeklinde olur. Yani f 10 diyafram değeri f 20 diyafram değerinden 4 kat daha fazla ışık alır. f 5,6 ve f 8 değeri için, 5,6'nın karesi yaklaşık 32dir, 8'in karesi de 64'dür. O halde f 8 daha fazla ışık alıyor öyle mi ? Değil tabi ki, f değeri küçüldükçe diyafram açılır, birinde diyaframı 64 oranında azaltmışız diğerinde 32, yani f 5,6 da daha az kapatmışız diyaframı. f 2,8 ile f 22 arasında ne kadar kat fark var ve hangisi daha fazla ışık alır yorumlarda siz söyleyin.

Shutter (Enstantane) hakkında

Eğer sıkılmadan buraya kadar geldiyseniz devam edelim, bir çay veya kahve kapıp gelin, ben de kendime bir içecek alıp geliyorum sonra sohbetimize devam edelim...

(...)

Bahsetmek istediğim bir diğer ayar ise shutter ayarlarıdır. Bunu nasıl düşünelim, gözümüzü kapatma hızımız diyebiliriz, Diyaframı da gözümüzün açıklığı gibi düşünelim kabaca. Makinede fotoğrafı çektiniz ve bir ses geldi (şş ak) diye. Karşıdan bakarsanız hatta bu kapanıp açılmayı, aslında tam söylemek gerekirse açılıp kapanmayı (Çünkü diyafram açık halde durmaz, bir örtücü ile kapalı durur, eskiden fotoğraf çekerken insanlar lensin önündeki kapağı kaldırıp bir süre bekledikten sonra tekrar lensin önüne koyarlardı, aynı onun gibi görüntü CCD ye ulaştıktan sonra işlemin sonlandırılması için shutter (örtücü) tekrar kapalı konuma geçer.) görebilirsiniz. Bu ayarlama nasıl bir etki yaratır. Eğer hızlı bir nesneyi çekmek istiyorsak ne yapmamız gerekli gelin bunu düşünelim...

Bir arabayı çekmek istiyoruz ama nasıl bir araba, jet gibi geliyor. Uyuşuk uyuşuk (karşısına geçip karakalem resmeder gibi) çekim yaparsa kamera araba geçip gider çekim yarıda kalır. Peki ne yapacağız, kameranızdaki shutter süresini kısaltacaksınız. 1/500 değer, saniyenin 500'de 1'i kadar bir sürede çekim yapmak demek. Bu sayısal değeri ne kadar azaltırsanız süreniz o kadar kısa olur ve sanki o hızlı arabayı duruyormuş gibi çekebilirsiniz. Bir derenin kenarına geçtiğiniz, su çok güzel akıyor fakat siz bunu bir çarşaf misali çekmek istiyorsunuz, o halde biraz uyuşuk çekmeniz lazım, tadını çıkara çıkara yani. Mesela shutter süresini /enstantane diye de duyabilirsiniz) 3 saniye gibi bir değere çekerseniz bir resmi çekmek için 3 saniye bekler, 3 saniye de çeker daha doğrusu, zamanlayıcı ile karıştırmayın. Bahsettiğim fotoğrafları görmüşsünüzdür, işte bunlar süreyi uzatmakla elde ediliyor, burada dikkat edilecek iki husustan bir tanesi uzun pozlamada elinizin titremesi önem kazanır, bir yere sabitlemek adına bir tripot almanız kesinlikle tavsiyem.

Sağdaki resim soldakine göre daha uzun süreli pozlanmıştır

Diyafram ve Enstantane ilişkisi


Sabredin, bitiyor... Dikkat edeceğimiz bir diğer husus ne olabilir sizce ? Bir görüntüyü çok hızlı (1/4000 saniye) gibi bir sürede çekersek, gözümüzü öyle bir açıp kapatıyoruz ki yani, hiç bir şey göremeden tekrar kapatmış oluyoruz, görüntünün oluşması için yeterli ışığı CCD üzerine düşüremedik yani. Ne yapmak gerekli, ortama spot ışıklarıyla biraz biz ışık ekleyebiliriz, evet. (Böyle yazılardan nefret ediyorum, biz çözüm sunarken bilmem ne markalı şu aleti kullanmamız gerekli diyor, sen nereden bulacaksın şimdi onu, amatör diye okuyorsunuz bir sürü masraf çıkartıyorlar sana) Yanında ışık yoksa makinenin flashı var, ama bunu flash kullanmadan halletmeye çalışalım kendi ayarlarımızla. Biraz daha fazla ışık istiyorduk değil mi, biraz önce neden bahsetmiştim? Hayır, ya da evet evet tamam, diyaframdan bahsettim. Şimdi ben bu diyafram açıklığını sonuna kadar açarsam, yani kapalılık oranım çok olmasın, yani f değeri ? f değerimiz (kapalılık oranı) 2 gibi küçük bir değer olsun ki kapalı değil açık olsun, fazla ışığı elde edebilir miyim, evet kesinlikle. Ayarlarımız nasıl oldu şimdi bakalım. Hızlı giden bir şeyi -biz de hızlı gidiyor olabiliriz, zeki olduğunuz için fazla açıklamıyorum- duruyor gibi çekmek istiyoruz. Shutter (enstantane) ayarımızdan süreyi 1/2000 gibi küçük bir değere getirdik, ışık için de f değerini 2,8 veya 4 gibi bir değere getirdik uygun ışığı sağladık umarım. Halen yetersizse artık ya flash ya fazladan ışık fakat yeterli olacağını düşünüyorum. Karanlık bir ortamda çok hızlı bir nesneyi duruyor gibi çekmek istemeyin siz de bir zahmet, o zaman paraya kıyıp iyi makineler sizi bekliyor olacak...

İsteyenler gidebilir, son bir şeyden bahsedip ben de gideceğim. 
Belki istek olursa duruma göre yeni bilgiler açıklamalar yaparım. Bir de ortamın renk sıcaklığından bahsedeyim mi ? Peki bahsetmiyorum o halde, farklı bir konuya geçmiş olacağız yoksa, şimdilik bu bilgileri kullanarak bir çalışma yapın isterseniz kendinizce. Konu ilginizi çektiyse yorum olarak belirtirseniz, sizin şu an okuduğunuz zamanda yeni bir makale yazmamışsam devamı için talepte bulunabilirsiniz arkadaşlar, ilgi gördüyse o hafta içinde yeni konularla bir makale daha yayınlarım. Yavaş giden bir arabayı hızlı gidiyormuş gibi nasıl gösterebiliriz örneğin? Bunun cevabını verebiliyorsanız konuyu çözdünüz demektir, cevabı da aşağıda belirtiyorum fakat kendin bulmaya çalışın... Okuduğunuz için teşekkürler, yazılarımı beğeniyorsanız belirtin ki boşa mı uğraşıyorum yoksa faydalı oluyor mu bende  bileyim, faydalı değilse de belirtin yorum olarak.



f değerlerine göre diyafram açıklıkları

Uzun pozlama ile çekilmiş bir fotoğraf













Cevap: Yavaş giden bir arabayı nasıl hızlıymış gibi gösteririz, yani çekerken böyle arkasında F1 amblemi gibi bulanıklık olursa istediğimiz olur değil mi? Araba yavaş, gündüz, ortam yeterince aydıklıkta makul bir f değerine ayar verelim öncelikle, f = 8 olsun. Araba da öyle yavaş ki, yürüyor sanki. Shutter ayarımızı 1 veya 2 saniye yaparsak, fotoğrafı 2 saniyede çekecek, çekmeye başladığı anda ve çekimin
bitti anda araba kadrajın farklı yerlerinde olacağından sanki oradan çok hızlı geçiyormuş gibi görürüz, tabi ortamın, yani arkadaki ağaçlar yol vb nesnelerin de bu etkiden nasibini alması bizi ele verir, o yüzden ne yapıyoruz? Tripot kullanıyoruz ki olayı çaktırmayalım. Hepinize iyi çalışmalar arkadaşlar.


Fotoğraf makineniz yok, ilginiz de var okudunuz yazıyı, merak da ettiniz ayarları değiştirince nasıl olacak diye ne yapacaksınız? Buraya tıklayarak simulasyonda biraz oynamalar yaparak kendinize pratik yapın, bir değer saçma sapan bir şekilde ayarlayın, diğerlerini oynayarak (bir kere değiştirme hakkınız var) düzgün bir görüntü elde edin. Ortamın ışığını, f, shutter değerlerini değiştirmeyi deneyin, şimdilik sadece bunları anlattım çünkü.

Google Plus'da paylaş

Yazar: Semih Solak

Bu makale hakkındaki görüşlerini, isteklerini, sormak veya paylaşmak istediklerini bana aşağıdan "yorum olarak" belirtebilirsin... En kısa sürede dönüş yaparım.
    Blogger'la Yorum Yap
    Facebook'la yorum yap

0 yorum:

Yorum Gönder

Görüşlerini yorum olarak belirtebilirsin.

Eğer buradaysan;

Dikkat:Bu sitedeki bilgilerin hiçbirisi arkadaş arasında kullanılamaz. Kullanılması halinde toplumda dışlanma, arkadan konuşulma, sohbetlere davet edilmeme gibi etkileri görülebilir. Siz siz olun burada okuduklarınızı veya kendi bildiklerinizi buradan dışarıda paylaşmayın, aramızda konuşalım:) Buyrun sohbete ...

Bu haftanın meraklı sayısı